Trong quá trình lưu thông, tai nạn là điều không ai mong muốn nhưng nhiều sự việc vẫn xảy ra, đặc biệt là các trường hợp về xe ô tô bị lật. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này rất đa dạng, do cả chủ quan và khách quan. Dưới đây sẽ là những lý giải chi tiết và cách để phòng tránh tình trạng này hiệu quả nhất.
Những trường hợp xe ô tô bị lật thường thấy
Ô tô lật ngang
Xe bị lật ngang thường xảy ra khi người lái xe vào cua, rẽ gấp hoặc bẻ ngang đột ngột bởi vật cản. Khi này, xe sẽ bị chịu ảnh hưởng từ 3 loại ngoại lực là trọng lực, lực ly tâm (quán tính) và lực từ mặt đường tác động lên lốp xe. Lực ly tâm là lực hướng ra ngoài tâm quay và phụ thuộc vào tốc độ xe đi nhanh hay chậm. Lực từ mặt đường tác động lên lốp xe lại có hướng ngược lại, nó hướng về tâm quay. Nếu trường hợp lực ly tâm lớn hơn lực mặt đường tác động thì sẽ khiến xe có xu hướng lật ra ngoài.
Khi lực ly tâm và lực từ mặt đường tác động lên lốp xe lớn hơn trọng lực thì sẽ dẫn đến việc xe bị lật. Điều này lý giải việc một số dòng xe có trọng tâm cao như SUV, bán tải, xe tải,… sẽ dễ bị lật hơn các xe trọng tâm thấp.
Bên cạnh đó, khi xe chạy trên đường có độ nghiêng quá lớn cũng sẽ dễ bị lật ngang. Trọng lực khi này không tác động theo phương thẳng mà sẽ bị lệch góc. Khi góc lệch càng lớn thì xe càng dễ bị lật. Trường hợp xe lật xảy ra khi chỉ cần lực kéo xuống lớn hơn lực bám đường của lốp xe.
Ô tô bị lật dọc
Xe ô tô bị lật dọc có nguyên nhân chính là khi xe đâm trực diện vào một vật cản ở tốc độ cao. Khi đó, vật cản chính là một tâm quay, xe có lực quán tính sẽ quay xung quanh tâm quay hay chính là vật cản. Nếu xe đi càng nhanh thì lực quán tính càng lớn và xe càng dễ bị lật hơn. Ngoài ra, khi xe chạy trên đường quá dốc cũng sẽ bị lật dọc. Độ dốc từ 38% được tính toán là dễ khiến xe lật hơn cả.
Các nguyên nhân làm xe ô tô bị lật
Với cả trường hợp xe ô tô bị lật ngang hay dọc thì đều có những nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau. Trong đó một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là:
Do di chuyển với tốc độ cao
Vật lý đã chứng minh lực quán tính và vận tốc sẽ có tỉ lệ thuận với nhau nên khi xe đi càng nhanh thì lực quán tính sẽ càng lớn. Nếu lực quán tính lớn hơn trọng lực thì sẽ làm xe bị lật. Theo thống kê, nguyên nhân đi xe với tốc độ cao chiếm đến 40% số vụ lật xe, trong đó trường hợp xe đi trên 80km/h chiếm đến 75%.
Tùy dòng xe – loại xe
Theo như chuyên gia phân tích, các dòng xe trọng tâm càng cao sẽ càng dễ bị lật hơn. Do đó, tỉ lệ lật xe những loại có gầm cao hoặc chiều cao lớn sẽ cao hơn so với các mẫu xe gầm thấp như sedan, hatchback,… Các dòng xe trọng tâm cao có thể kể đến như: SUV, xe tải, xe bán tải, xe buýt,…
Do điều kiện đường sá
Đường sá là một trong những nguyên nhân khách quan gây nên các trường hợp lật xe ô tô. Trên các cung đường gập ghềnh, nhiều ổ voi, ổ gà hay mặt đường nghiêng, độ dốc lớn,… nếu không chú ý, tay lái không vững cũng sẽ rất dễ điều khiển xe bị mất trọng tâm và bị lật. Khi điều khiển xe ô tô trên đường trời mưa, trơn trượt cũng là nguy cơ làm xe bị mất lái và lật ngửa.
Do người lái xe
Các nguyên nhân khách quan gây lật xe hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của người lái xe nếu chú ý. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do chính người cầm lái. Có đến 90% các vụ lật xe liên quan đến thói quen lái xe của con người. Trong đó là 85% các vụ lật xe nhưng không hề va chạm hay đâm đụng vào phương tiện khác trên đường.
Sự tỉnh táo, vững chắc của lái xe rất quan trọng, quyết định đến việc có xảy ra tai nạn hay không. Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này của người lái có thể là do mất tập trung, chủ quan khi chạy xe nhanh và đặc biệt là sử dụng rượu bia và chất kích thích. Khi sử dụng các chất này trước lúc lái xe, tài xế sẽ bị giảm khả năng tự chủ trong các tình huống lưu thông. Việc không tỉnh táo khi điều khiển xe sẽ rất dễ bị mắc lỗi, gây hậu quả nghiêm trọng cho nhiều người.
Do vấn đề về lốp xe
Lốp xe bị mòn ma sát, dẫn đến bị trơn, trượt bánh khi di chuyển cũng sẽ tiềm ẩn nguy cơ lật xe, đặc biệt là đối với những dòng xe SUV, xe tải hay xe 16 chỗ. Cần đặc biệt lưu ý khi xe có biểu hiện xẹp lốp và nổ lốp trong quá trình điều khiển xe.
Những kinh nghiệm giúp phòng tránh tình trạng xe ô tô bị lật
Chọn phương tiện phù hợp
Loại phương tiện cũng sẽ ảnh hưởng đến việc xe có bị lật hay không. Thông thường, các mẫu xe có kích thước lớn sẽ có trọng tâm cao, điểm nặng nhất của xe cách khá xa so với mặt đường. Khi xe di chuyển trên đường với tốc độ cao, đường trời mưa trơn trượt sẽ dễ gặp phải tình trạng lắc lư xe và dễ bị lật hơn.
Lời khuyên cho những người mới điều khiển xe ô tô là nên lựa chọn các mẫu xe có gầm thấp hoặc chiều ngang xe rộng và có hệ thống điện tử thật sự ổn định. Hệ thống này sẽ phát hiện ra trạng thái bị mất kiểm soát lái và gửi về cảnh báo. Khi xe bị mất lái, công nghệ sẽ đo hướng xe đang đi đến và phanh không đối xứng cho từng bánh xe.
Tuy nhiên, công nghệ này không thể thay thế hoàn toàn cho kỹ năng lái xe của con người nên tránh phụ thuộc. Ngoài ra, nếu chiếc xe nhỏ, thấp không phù hợp với nhu cầu sử dụng thì bạn vẫn hoàn toàn có thể lựa chọn những chiếc xe lớn hơn.
Hiểu rõ thông số cần thiết của xe đang sử dụng
Trước khi điều khiển bất cứ một chiếc xe nào, bạn cần tìm hiểu hướng dẫn sử dụng và nắm bắt được giới hạn trọng lực của xe. Yếu tố này sẽ tác động đến mức độ ổn định khi tham gia lưu thông. Đặc biệt, không nên sử dụng thêm giá nóc phía trên để chở thêm đồ đạc nặng và cồng kềnh, dễ khiến xe gặp phải những tình huống khó kiểm soát.
Ngoài ra, bạn cũng cần tìm hiểu chi tiết về hệ thống phanh để có thể xử lý các tình huống lái xe mượt mà, tránh bị trượt bánh, mất lái hoặc bó cứng phanh. Những tình huống này đều có thể trở thành nguyên nhân của việc ô tô bị lật nên hãy thật chú ý.
Tập thói quen lái xe an toàn
Một kinh nghiệm khác dành cho các lái xe là cần duy trì những thói quen lái xe an toàn để tập trung trong khi lái và có thể phản ứng, xử lý nhanh các tình huống bất ngờ. Một số thói quen đó là:
- Giữ tỉnh táo trong khi lái xe để tránh tai nạn, không sử dụng rượu bia dẫn đến say xỉn.
- Cần chú ý đến tốc độ di chuyển của xe, không chạy xe tốc độ quá cao. Trường hợp đi xe trong đường cao tốc thì cần giữ tập trung cao độ.
- Thắt dây an toàn trong khi lái xe để giảm thiểu tác động từ các vụ tai nạn nếu không may xảy ra.
- Khi lái xe qua đoạn đường dốc, đường cua và đường gập ghềnh thì nên cẩn thận, đi chậm, hạn chế phanh gấp.
- Luôn cập nhật các loại công nghệ mới về đảm bảo sự an toàn hơn trong quá trình lái xe. Các tiêu chuẩn và hệ thống ổn định được khuyến nghị sẽ gia tăng sự an toàn hơn khi tham gia giao thông.
- Kiểm tra lốp xe mỗi khi xuất phát, đảm bảo lốp xe luôn ở tình trạng tốt, bánh có độ bám cao. Từ đó hạn chế được nhiều tình huống trơn trượt và lật xe.
- Không nên vận chuyển quá nặng hay quá số người quy định trên xe. Đặc biệt là không cơi nới hay chở thêm đồ vật cồng kềnh phía bên ngoài xe.
- Luôn giữ tinh thần tập trung, ổn định nhất khi lái xe để xử lý tốt các tình huống.
Duy trì tỉnh táo để phản ứng nhanh trong các tình huống bất ngờ
Dù có kinh nghiệm lái xe lâu năm nhưng rất nhiều tình huống bất ngờ trên đường có thể xảy ra khiến bạn sẽ không kịp phản ứng. Chính vì thế, hãy luôn điềm tĩnh, giữ tỉnh táo để xử lý tình huống, giảm thiệt hại đến mức tối thiểu và giữ an toàn cho mọi người.
Việc ô tô bị lật là một loại tai nạn rất dễ xảy ra. Đặc biệt đối với những người chưa có nhiều kinh nghiệm lái xe. Trên đây là một số nguyên nhân chính và cách phòng tránh hiệu quả bạn có thể tham khảo. Đặc biệt khi tham gia giao thông trên đường bắt buộc phải học và thi bằng lái để đảm bảo an toàn cho cả bản thân và mọi người xung quanh. Hãy liên hệ ngay đến hotline 0945.240.246 của Trung tâm An Tín để được hỗ trợ đăng ký thi bằng lái nhé!